Działania niepożądane leków stosowanych u osób starszych
Działania niepożądane leków występują znacznie częściej u osób starszych. Wynika to z tego, że osoby te mają często:
1. Zaburzone wchłanianie leków np. z powodu zbyt małej kwasowości soku żołądkowego.
2. Inną ilość wody (zwykle mniejszą) w organizmie oraz mniejszą od ludzi młodych tzw. beztłuszczową masą ciała.
3. Wolniejszą pracę wątroby i nerek, co ma wpływ na metabolizm i usuwanie z organizmu leków i ich produktów rozkładu.
Czynniki te powodują, że u osób starszych częściej dochodzi do powikłań polekowych, zwłaszcza, że osoby te zażywają dużo więcej leków. 15% najstarszych ludzi zażywa aż 40% wszystkich stosowanych leków. Osoby po 65 r.ż w Polsce zażywają średnio 5 leków syntetycznych, u chorych po 80 r.ż. działania niepożądane leków pojawiają się 4 razy częściej niż u osób przed 50 r. ż. Używanie dużej ilości leków niesie ze sobą większą możliwość występujących między nimi interakcji (wpływów jednych leków na własności i działanie drugich).
Czasami wręcz działania niepożądane wywołane przez stosowany lek brane są za nową chorobę i leczone! Dlatego farmakoterapia ludzi starszych musi być prowadzona ze szczególną ostrożnością zwłaszcza, że seniorom często zdarza się nie zażyć kolejnej dawki leku, aby później zażyć jego podwójną ilość. Wszystkie te czynniki sprawiają, że w starszym wieku znakomicie sprawdzają się zioła, gdyż są środkami łagodnie działającymi i obarczonymi niewielką ilością działań niepożądanych.
Do często stosowanych w tym okresie życia leków należą niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ), mają one na celu łagodzenie bólu stawów, mięśni i kręgosłupa, tak często spotykanych w tym wieku. Jednak ich stosowanie jest szczególnie niebezpieczne. Najbardziej niebezpieczne powikłania po tych lekach to krwotoki z przewodu pokarmowego. Należy przypomnieć, że nie są to krwawe wymioty, przypominają one raczej fusy z kawy. Czasami objawem krwawienia z przewodu pokarmowego, które występuje u chorych leczonych NLPZ jest anemia z towarzyszącymi ciemnymi, przypominającymi smołę stolcami. Stolec taki sugeruje, że u chorego dochodzi do krwawienia z przewodu pokarmowego. Jest to bezwzględne wskazanie do odstawienie leków przeciwbólowych. Aby zminimalizować ilość powikłań po tych lekach należy:
1. Unikać stosowania leków przeciwbólowych długo działających (mają one najczęściej dopisek przy nazwie SR lub prolougatum),
2. Bezwzględnie nie wolno stosować dwóch różnych leków przeciwbólowych,
3. Jeżeli nie da się uniknąć leczenia przeciwbólowego można stosować ostatecznie paracetamol - jest w sumie najmniej niebezpieczny.
4. Próbować innych sposobów łagodzenia dolegliwości bólowych - rehabilitacja, leki i suplementy ziołowe doustne i stosowane zewnętrznie.
W Centrum Ziołolecznictwa Ojca Grzegorza najczęściej z dobrym skutkiem łączy się obie te metody. Z ziół w bólach reumatycznych dobrze sprawdza się stosowanie Artrobonu łącznie z Balsamem kręgowym. Artrobon zawiera w swym składzie wyciąg z korzenia hakorośli, który działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo oraz glukozaminę działającą regenerująco na chrząstkę stawową. Jeżeli chodzi o rehabilitację to bardzo skutecznie leczy się bóle stawów i kręgosłupa metodą terapii manualnej. Znacznie skuteczniej i szybciej leczą one dolegliwości bólowe kręgosłupa i stawów niż leki przeciwbólowe i co najważniejsze są przy tym bezpieczniejsze zwłaszcza dla ludzi starszych.